Doğum Eyleminin Uyarılması
Gebe bir kadın bebeğin doğumundan önce eyleme girer. Bazen eylemin başlangıcı ya da ilerleyişi yavaş olur. Bu olgularda ilaçlar veya diğer yöntemler eylemi indüklemek için kullanılır. Bu eylem indüksiyonu olarak adlandırılır.Gebeliğin devamı doğumdan daha fazla risk taşıyorsa eylem indüklenir. İndüksiyonda kullanılan bazı yöntemler yavaş ilerleyen eylemleri hızlandırmak için de kullanılır.
EYLEM NEDİR?
Çoğu bebek 37-42. haftalar arasında doğar. Çok az bebek bu sınırın dışında doğar. Eylemin 3 aşaması vardır
1)Aktif eylemàen uzun aşama
2)Doğum
3)Plasentanın doğması-àen kısa dönem
Rahim ağzı ve rahim, eylemde anahtar role sahiptir. Bebeğin başının doğum kanalında ilerleyebilmesi için rahim ağzının tamamen açılmış ve incelmiş olması gerekir. Aktif eylemde rahim ağzı incelmeye ve açılmaya başlar. Rahim kasılmaya başlar, kasılmalar sırasında kadın ağrı ya da sırtında, alt karın çevresinde basınç hisseder. Kasılmalar arasında rahim gevşer ve karın yumuşar.
Kasılmalar rahim ağzını açar(gebeliğin başından beri kapalı olan) ve bebeği doğum kanalına doğru iter. Bebek doğana kadar şiddeti artar,süresi uzar ve sıklaşır.
Aktif eylem esnasında doğum kesesi açılabilir. Annenin suyu geldiği zaman kasılmalar daha şiddetli olmaya başlar.
EYLEM İNDÜKSİYONU NEDİR?
Doktorlar eylemi başlatmak için çeşitli tıbbi tedaviler ya da diğer yöntemleri kullanır. Bu gebenin kendi kendine eyleme girmesini beklemeden yapılmak zorunda olabilir. Eylem indüksiyonu gebenin rahim ağzının açılması ve silinmesi için yapılır.Bunun için bazen birden fazla metod kullanmak gerekebilir.
Tahmini doğum tarihine birkaç hafta kala doktor doğumun yakınlaştığını gösteren değişiklikleri gözleyecektir. Eylem öncesi veye esnasında 4 temel faktör vardır:
1)Olgulaşma---àrahim ağzının yumuşaması
2)İncelme-àrahim ağzının incelmesi(yüzde ile belirlenir %0-%100 arasında)
3)Açılma-àrahim ağzının açılma miktarı(cm cinsinden ölçülür 0-10 cm arsı)
4)Pozisyon-àbebeğin başının doğum kanalı içindeki yerine göre durumu(-5 ile +5 arası)
NİÇİN YAPILMALIDIR?
Eylem bebeğin ya da annenin sağlığı riske girdiğinde başlatılmalıdır. Bu bebeğin ve annenin durumuna göre yapılır.
Aşağıda bazı eylem indüksiyonu yapılması gereken durumlar sıralanmıştır:
Ø Gebeliğin 42 haftadan daha fazla sürmesi
Ø Gebeliğe bağlı tansiyon yüksekliği
Ø Gebenin kendine ya da bebeğe zarar veren sağlık problemlerinin varlığı
Ø Rahim iltihabı (korioamnionit)
Ø Plasentanın doğumdan önce ayrılması
Ø Zarların erken yırtılması
NASIL YAPILIR?
Eylemin başlatılması için birçok metod vardır ve doktor kontrolünde olmalıdır.
Zarların sıyrılması
Zarları ayırmak için doktor rahim ağzını eldivenli parmağı ile kontrol eder sonra parmağı ile zarları rahim duvarından sıyırmaya çalışır. Bu muayene esnasında hafif bir rahatsızlık ve sonrasında lekelenme tarzında kanam olabilir.
Zarların sıyrılması dokudan bazı hormonların salınımına yol açarak rahim ağzının açılmasına ve kasılmaların başlamasına yol açar. Bu muayene doktorun ofisinde ya da hastanede yapılabilir. Kanama artarsa mutlaka doktorunuzu durumdan haberdar edin.
Amniyotik zarların açılması
Eğer henüz suyunuz gelediyse doğum kesesinin açılması kasılmaların başlamasına neden olabilir. Doktor keseyi delerek suyu boşaltır, bu esnada bir miktar rahatsızlık hissi olabilir.
EYLEM İNDÜKSİYONUNUN YAPILMAMASI GEREKEN DURUMLAR
Plasentanın rahim alt kısmına uzanması
Bebeğin yan durması
Göbek kordonu Sarkması
Rahim ile ilgili ameliyat geçirmiş olmak
OLGUNLAŞMA YA DA RAHİM AĞZININ AÇILMASI
Rahim ağzı eğer eyleme hazır değilse ,bu bölgeyi yumuşatmak ve eyleme hazırlamak için bazı hazırlıklar yapılmalıdır. Belli bazı ilaçlar ya da aletler rahim ağzının açılması ve yumuşamasını sağlamak için kullanılır.
Nadiren de olsa bazı komplikasyonlar vardır.
Bebek kalp hızında değişiklikler
Bebek ve annede artmış infeksiyon riski
Göbek kordonu basısı
Rahimin yırtılması
Sonuç olarak;
Bebeğin doğumunun gebeliğin devamından daha güvenli olduğu bazı durumlarda eğer gebe kendiliğinde eyleme girmiyorsa doktor tarafından seçilen bazı metodlarla eylem indüksyonu yapılır.